Skip to content

Instantly share code, notes, and snippets.

@Lukelectro
Last active July 27, 2025 19:47
Show Gist options
  • Save Lukelectro/07c881da6f64e3f47a254e2ec1266359 to your computer and use it in GitHub Desktop.
Save Lukelectro/07c881da6f64e3f47a254e2ec1266359 to your computer and use it in GitHub Desktop.
klad van vertalingen van handleidingen van SES BS2000 modelspoorbaan modules. Bevatten niet de afbeeldingen uit de pdf.
(Mensvertaald, maar wel met middelbareschoolgokduits... Kan fouten bevatten.)
Inleiding:
De optrek/afrem bouwsteen AB maakt het rustig afremmen en optrekken van lokomotieven binnen een (halte)blokgedeelte mogelijk. Abrupt stoppen en heftig optrekken van treinen behoort dank zij de AB elektronica tot het verleden. Keurig optrekken en remmen wordt de blikvanger van uw modelspoorbaan.
De AB bouwsteen kan voor elk signaal ingezet worden of in het BLOKSYSTEEM BSS 2000 geïntegreerd worden. In verbinding met de blokbouwsteen BB garandeerd de AB elektronica een harmonieuze werking op het blokgedeelte. Ook het achteruitrijden binnen een blok wordt mogelijk door AB.
De optrek en afrembouwsteen AB is voor de volgende systemen en fabrikaten geschikt:
- Alle 2-geleider gelijkstroombanen, spoor 0 tot Z
- Märklin wisselstroomsysteem
- Fleishmann FMZ!
- Marklin digital
- Selectrix 99
Aansluiten van de optrek- afrembouwsteen AB:
Het toevoegen van de AB bouwsteen aan een sein geschied als volgt: In de rijrichting van de trein zijn in het rechterspoor aan het begin en het eind van een halteblok onderbrekingen aangebracht. (Bij een spoorbaan met een middengeleider is de onderbreking in de middengeleider aangebracht.) De lengte van een halteblok zal bij H0 minstens 120 cm zijn, want hoe langer het halteblok hoe mooier een natuurgetrouwe werking gesimuleerd kan worden.
Het sein zal op 2/3 van het halteblok gemonteerd worden (in de rijrichting van de trein).
De stroomverzorging van het halteblok wordt met aanlsluiting A van de bouwsteen AB verbonden.
Er zijn 2 mogelijkheden de AB-bouwsteen aan te sturen:
1.) Met een schakelaar waarvan het contact opent bij bediening (NC)
Deze variant gebruikt men bij directe aansturing door het treinbeïnvloedingscontact van een hoofdsein, bijvoorbeeld de rode aansluitdraden van Märklin hoofdsein 7041. Zie afbeelding 1 voor een schema. Het jumpertje codierstekker 1 (J3) is open / NIET geplaatst in deze situatie en de schakelaar plaatst men tussen C en D. Bij een open schakelaar stopt de trein (rood sein), bij een gesloten schakelaar rijd de trein. (groen sein).
2.) Aansturing door een schakelaar waarvan het contact sluit bij bediening (NO).
Deze variant wordt hoofdzakelijk bij gebruik in combinatie met de BB bouwsteen van het blokkensysteem BSS 2000 gebruikt. De aansluitingen vind u op bijgevoegde extra pagina. (Zie afbeelding 2 en bladzijde 5). Kodierstekker 1 (J3) is WEL geplaatst in deze situatie en de schakelaar plaatst men tussen C en E. Bij een open schakelaar rijd de trein. (groen sein). Bij een gesloten schakelaar stopt de trein (rood sein).
[]De schakelaar zit tussen C en D in geval van NC. De schakelaar zit in geval van NO tussen C en E. Q5 keert dus het signaal om ingeval van NC / aansluiting op D, en E is het rechtstreekse signaal.
In beide gevallen zit A aan het geisoleerde deel van de baan / het blok. Via B krijgt de bouwsteen AB voeding uit dezelfde draad van de trafo die anders naar dat stuk rail ging. De andere draad van de trafo zit aan de niet-onderbroken rail en NIET aan de bouwsteen AB. Blok AB staat dus in serie met de trein.
[]
Instelling van de optrek/remweg:
De optrek/remweg kan traploos worden ingesteld met de draaiknop (potmeter). De instelling moet zodanig zijn, dat de snelste lok zonder problemen voor het signaal []sein / schakelaar[] stil komt te staan. De andere, langzamere loks remmen dan iets eerder af. Het regelbereik kan met stekkertje 2 (J4) dubbel zo groot gemaakt worden (de tijd wordt dan dubbel zo lang).
[] Dat stekkertje plaatst de 2e condensator parallel []
Extern instellen van de rem/optrektijd:
De volwassen techniek van de AB bouwsteen maakt het mogelijke de remweg/optreksnelheid ook extern te regelen. Hiertoe wordt de regelbouwsteen S-580 C aangesloten op klem 1 en 2. Bij deze bedrijfsvorm zet men de tijdinstelling op de AB bouwsteen op maximaal en plaats men stekkertje 2 op de "lange remweg" instelling.
[]klemmen 1 en 2 staan parallel aan de interne potmeter.[]
Montage van de optrek/afrembouwsteen AB:
De AB bouwsteen is een een onbreekbare kunststofnormbehuizing ondergebracht en heeft een breedte van 48 mm. De behuizingen kunnen op montagerails van 30 cm en 100 cm lengte geclipt worden. (bestelnummer 8509/8510). DOor het aaneenreigen van bouwstenen is de bedrading eenvoudig, overzichtelijk en tot een minimum beperkt.
Aanwijzing:
De elektronica van de AB bouwsteen garandeerd toepassingsmogelijkheden bij alle stroomsoorten en digitale besturingen. De techniek is zo ontworpen, dat geen massa-omschakelaars of ompool-elektronica met extra bedrading achteraf geinstaleerd hoeft te worden, wat bij eenvouding opgebouwde schakelingen van sommige fabrikanten het geval is.
[]Dit klinkt meer als reclame dan als een 'hinweis', maargoed[]
Het bedradingscomfort van de SES elektronicabouwstenen (AB bouwsteen, blokkensysteem, spoorbezetmelding) komt voor de prijs van een kleine spanningsverlaging in het beheerde spoorblok. Deze spanningsverlaging kan echter weggewuifd worden, omdat modelspoorlokomotieven sowiso veel te snel rijden. Het ietwat langzamer rijden van de lok kan men compenseren door de spanning in niet elektronisch bewaakte baangedeelten eveneens iets te verlagen met onze nieuwe reductiebouwsteen RBS. De RBS bouwsteen in in 2 uitvoeringen leverbaar: als open printplaat (bestelnr 8520) of met een "normaalrijg"behuizing (8530).
Uit de bouwsteen kunnen 4 spanningsreducties worden verkregen: -0.7, -1.4, -2.1 if -2.7 volt onder de rijspanning. De bouwsteen is met 3 ampere belastbaar.
[]goh: dat is precies steeds de spanningsval over een diode. En voor wisselspanning zal er daar eentje parallel aan staan. Ik heb zo'n vermoeden hoe RBS in elkaar zit... 8 diodes...
ook: Het langzamer rijden door lagere spanning in beheerde blokken wordt dus gecompenseerd door in niet-beheerde blokken de spanning even ver te verlagen. Dan rijd de trein daar ook trager en is er geen snelheidsverschil meer.
[]
De overige pagina's vermelden afbeeldingen, bestelnummers en prijzen. (De reductiebouwsteen in een kastje kost 21.90 mark, bijvoorbeeld)
Technische beschrijving: Baanblokkensysteemm BSS 200, Blokbouwsteen BB (8500)
Inleiding:
Bloksystemen worden bij de modelbaan gebruikt om het rijden met meerdere treinen mogelijk te maken. Waar in het stationsgebied het rijden en rangeren grotendeels op zicht gebeurt, worden op de paraderoutes treinstellen automatisch gepresenteerd en rijden ze veilig over verborgen baanvakken. Dankzij besturing door het blokkensysteem zijn botsingen uitgesloten.
Algemeen:
Het principe van een bloksysteem is dat meerdere op 1 spoor rijdende treinen te beschermen tegen botsingen. In het algemeen worden zulke bloksystemen op open spoor ingezet. Het spoor wordt in blokgedeelten ingedeeld door onderbrekingen. Elk baanblok beveiligt met een bloksein het voorliggende baanblok. Rijd een trein een sein voorbij en het ingedeelde blok in, dan wordt het sein onmiddelijk op rood gezet tot het blok weer vrij is. Een erna volgende trein moet wachten tot zijn voorganger het blokgedeelte weer verlaten heeft. Op deze manier wordt ervoor gezorgt dat treinen veilig achter elkaar aan kunnen rijden. Bij de modelbaan wordt dit bereikt door het bloksysteem BSS2000!
Het bloksysteem BSS200 is voor de volgende systemen en fabrikaten geschikt:
- Alle 2-geleider gelijkstroombanen, spoor 0 tot Z
- Märklin wisselstroomsysteem
- Fleishmann FMZ!
- Marklin digital
- Selectrix 99
Opbouwen en aansluiten van het blokkensysteem BSS 2000:
Als gebruiksvoorbeeld nemen we een standaardgeval van een modelspoorbaan: een kringetje. Zie afbeelding op bijgevoegde bladzijde. Als de modelbaan groter is, kan deze in willekeurig veel blokken ingedeelt worden. In 3 blokken kunnen maximaal 2 treinien achter elkaar rijden. Dus steeds 1 trein minder dan dat er blokgedeelten zijn. Daarom moet een kringetje altijd minstens 3 blokgedeelten bevatten. Het maximumaantal blokgedeelten is niet begrenst, maar men moet daarbij wel bedenken dat een blokgedeelte altijd langer moet zijn dan de langste trein.
Elk blokgedeelte wordt door onderbrekingen (in de voedingsrails) ingedeelt in een monitorings-gedeelte (überwachungsabschnitt: Ü) en een stopgedeelte (halteersectie) (Halteabschnitt H) ingedeeld. Bij gebruik zonder AB-blok (De optrek/afrembouwsteen, 8501) is de lengte van een halteersectie bij H0 zo'n 30 a 40 centimeter. Bij een gelijkstroombaan worden de onderbrekingen in de + aangebracht in het rechter spoor gezien in de rijrichting. Dat is een aanbeveling voortkomend uit de gebruikelijke modelspoornormen. Indien uw installatie reeds scheidingspunten in de linkerrail heeft, is dit niet erg; de techniek van de BSS 2000 garandeert ook hier een vlekkeloze werking. Bij banen met een middengeleider wordt de middengeleider onderbroken. Bij banen met een bovenleiding en aparte spoortransformatoren worden de onderbrekingen in de gemeenschappelijke retourleiding aangebracht. De bovenleiding hoeft dan niet onderbroken te worden.
Van elk monitoringsgedeelte en stopgedeelte wordt een draadverbinding naar de blokbouwsteen gelegd. De sturing gebeurt elektronisch zonder railsschakelaars.
Montage van de bouwsteen:
De blokbouwsteen BB is in een onbreekbaar kunstofnormbehuizing ondergebracht en heeft een breedte van 48 mm. De behuizingen kunnen op montagerails van 30 cm en 100 cm lengte geclipt worden. (bestelnummer 8509/8510). DOor het aaneenreigen van bouwstenen is de bedrading eenvoudig, overzichtelijk en tot een minimum beperkt.
Aansluiten van de blokseinen:
Seinien worden in de rijrichting rechts neergezet, in de halteersectie H (het stopstuk). De optimale lokatie is bij ongeveer 2/3 van de weglengte van dit stopgedeelte. Iedere blokbouwsteen stuurt het inrijsignaal van zijn eigen blok. Blokbouwsteen nummer 3 stuurt ook het sein dat in het stopgedeelte van blok nr 2 staat. BSS 200 maakt het gebruik van licht- en vormseinen met spoeleindschakelaars []solenoides? Relais?[] mogelijk. Bij seinen zonder eindschakelaar kan de WEA bouwsteen (WeichenEndAbschaltung) gebruikt worden. Parallel kan een seinterugmelding op de SES-spoor-projectietafel plaatsvinden. Als er geen gebruik van wordt gemaakt, kan het monteren van seinen ook geheel achterwege gelaten worden.
Spoorbezetmelding binnen de blokken:
BSS200 heeft een geintegreerde spoorbezetmelding. Op de aansluitklemmen D en E (+) van de bouwsteen kunnen LEDs of lampen van de spoorprojectietafel aangesloten worden. De maximale stroomafname bedraagd 40 mA. Verder kan een spoorbezetmelding bijvoorbeeld aansturing van een relais of wissel (met eindschakelaar) verzorgen, via de signaaluitgangen op klem 2 en 3. De maximale stroomafname via deze klemmen is 2A.
De bezetmelding van een blok wordt ook door een controle led op de bouwsteen aangeduid. Dat vergemakkelijkt het in gebruik nemen van de bouwsteen en controle van diens functioneren.
Om een spoorbezetmelding ook bij uitgeschakelde rijspanning te kunnen geven, is bij gelijkstroom- en wisselstroombanen een koppelweerstand van 4.7 kOhm tussen rijtrafo en lichttrafo te plaatsen. Deze koppelweerstand is meegeleverd. De koppelweerstand mag niet gebruikt worden bij digitale besturingen.
Als lichttrafo (14-16V) moet altijd een gescheiden, van de rijtrafo onafhankelijke trafo genomen worden.
Voorbeeldgetrouw afremmen en optrekken:
De blokbouwsteen BB kan met de afrem- en optrekbouwsteen AB gecombineerd worden. Wanneer de ruimte het toelaat, zouden de rem- en optrek gedeelten elk tussen de 20 en de 100 cm langer moeten worden. De combinatie van de AB en BB bouwstenen geeft een grote mate van rijcomformt en natuurgetrouwheid, uiteraard ook bij digitale systemen.
[]AFBEELDING: schema voor het aansluiten van seinen op de BB bouwsteen[]
[]Ingevoegde bladzijde met voorbeeldschema van 3 BB-blokken[]
[]Bladzijde met aansluitvoorbeelden voor de diverse systemen: gelijstroom en wisselstroombanen, märklin digital, Fleischman FMZ en Trix selectrix 99[]
Technische verandering
Blokbouwsteen BB bestelnr 02 8500 00 Techniek die overtuigd
Aan blokbouwsteen BB2000/1 zijn technische veranderingen doorgevoerd. De nieuwe techniek herkent men aan de behuizingsdekselbedrukking BB2000/1
Door een nieuwe schakeling van de voeding is het nu mogelijk deze bouwsteen met dezelfde lichttrafo te voeden als bijvoorbeeld de SBS2000 Schaduwstationbesturing. Een gescheiden lichttrafo is dan ook niet meer nodig. Echter moet bij het samenschakelen van de BB2000/1 bouwsteen en de oudere BB2000, elke bouwsteengroep uit een eigen lichttrafo gevoed worden. []Je kunt de oude en de nieuwe variant dus niet combineren op dezelfde trafo[].
Sign up for free to join this conversation on GitHub. Already have an account? Sign in to comment