Aktualizuj system za pomocą tych poleceń:
- sudo apt update # Synchronizuj listę pakietów z serwerami
- sudo apt upgrade # Uaktualnij wszystkie zainstalowane pakiety
- sudo apt dist-upgrade # Uaktualnij system z możliwością usunięcia starych pakietów
Zainstaluj, usuń lub sprawdź pakiet za pomocą:
- sudo apt install pkg # Zainstaluj pakiet
- sudo apt remove pkg # Usuń pakiet
- sudo apt purge pkg # Usuń pakiet wraz z konfiguracją
- dpkg -l | grep pkg # Sprawdź czy pakiet jest zainstalowany
Użyj tych poleceń do zarządzania procesami:
- ps aux # Wyświetl wszystkie procesy
- top # Wyświetl interaktywną listę procesów
- kill pid # Zakończ proces o danym ID
- killall procname # Zakończ proces o danej nazwie
Polecenia do zarządzania usługami (systemd):
- systemctl start service # Startuj usługę
- systemctl stop service # Zatrzymaj usługę
- systemctl restart service # Zrestartuj usługę
- systemctl status service # Sprawdź status usługi
- systemctl enable service # Włącz usługę przy starcie systemu
- systemctl disable service # Wyłącz usługę przy starcie systemu
Podstawowe polecenia sieciowe:
- ifconfig # Wyświetl informacje o interfejsach sieciowych
- netstat -plntu # Wyświetl informacje o połączeniach sieciowych
- ping host # Sprawdź dostępność hosta
Polecenia do pracy z dyskami:
- df -h # Wyświetl dostępną przestrzeń na dysku
- du -sh directory # Wyświetl rozmiar danego katalogu
- fdisk -l # Wyświetl informacje o partycjach
Inne przydatne polecenia:
- uptime # Wyświetl czas działania systemu
- whoami # Wyświetl nazwę aktualnego użytkownika
- uname -a # Wyświetl informacje o systemie
Operacje na użytkownikach i grupach:
- adduser username # Dodaj nowego użytkownika
- userdel username # Usuń użytkownika
- addgroup groupname # Dodaj nową grupę
- delgroup groupname # Usuń grupę
- usermod # Modyfikuj użytkownika
- groupmod # Modyfikuj grupę
Zmiana uprawnień plików i katalogów:
- chmod permissions filename # Zmień uprawnienia dla pliku
- chown owner:group filename # Zmień właściciela i grupę pliku
Narzędzia do monitorowania systemu:
- top # Monitoruj procesy w czasie rzeczywistym
- htop # Ulepszona wersja 'top'
- vmstat # Statystyki pamięci wirtualnej, procesów, wykorzystania CPU
- iostat # Monitorowanie I/O systemu
- netstat # Statystyki sieciowe
Podstawowe logi systemowe:
- /var/log/messages # Wiadomości systemowe
- /var/log/boot # Logi bootowania systemu
- /var/log/auth.log # Logi autoryzacji
- /var/log/syslog # Wszystkie logi systemowe
Podstawowe narzędzia bezpieczeństwa:
- ufw status # Sprawdź status firewalla
- ufw enable/disable # Włącz/wyłącz firewall
- ufw allow/deny service # Pozwól/zablokuj usługę przez firewall
Podstawowe narzędzia do zarządzania systemem plików:
- fdisk -l # Lista partycji
- mkfs.ext4 /dev/sdax # Formatuj partycję do ext4
- mount /dev/sdax /mnt # Zamontuj partycję
- umount /mnt # Odmontuj partycję
- fsck /dev/sdax # Sprawdź i napraw partycję
- man command # Wyświetl podręcznik dla polecenia
- locate filename # Znajdź plik w systemie
- echo 'tekst' > file # Zapisz 'tekst' do pliku
- tar cf file.tar directory # Stwórz archiwum tar z katalogu
- tar xf file.tar # Rozpakuj archiwum tar