tuyenld · February 5, 2023 06:57 · tuyenld · Sep 25, 2020 · tuyenld · Sep 25, 2020
diff --git a/cadao-tuc-ngu.txt b/cadao-tuc-ngu.txt
    Chớ nghe lời phỉnh tiếng phờ
 Thò tay vào lờ, mắc kẹt cái hom
 **
    Măng chua nấu cá ngạch nguồn
 Sự đời đắp đổi, khi buồn khi vui.
 **
    Yêu nhau xé lụa may quần
 Ghét nhau kể nợ kể nần nhau ra
 **
    Ai ơi chớ vội cười nhau
 Cây nào mà chẳng có sâu chạm cành
 **
    Khi giàu chẳng có đỡ ai
 Đến khi hoạn nạn chẳng ai đỡ mình
 **
    Ở sao cho vừa lòng người
 Ở rộng người cười, ở hẹp người chê.
 **
    Chim khôn chưa bắt đã bay,
 Người khôn ít nói, ít hay trả lời
 **
    Thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng.
 **
    Một lời nói dối, sám hối bảy ngày.
 **
    Nói ngọt lọt đến xương
 **
    Miếng ngon nhớ lâu, lời đau nhớ đời
 **
    Lưỡi sắc hơn gươm
 **
    Lưỡi không xương, nhiều đường lắt léo.
 **
    Sẩy chân còn hơn sẩy miệng.
 **
    Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa.
 **
    Một người thì kín, hai người thì hở.
 **
    Nói thì dễ, làm thì khó.
 **
    Tre non dễ uốn
 **
    Bé chẳng vin, cả gãy cành.
 **
    Yêu cho vọt, ghét cho chơi
 **
    Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn.
 **
    Học ăn học nói, học gói học mở
 **
    Dốt đến đâu, học lâu cũng biết.
 **
    Người vụng đan thúng giữa đường.
 **
    Không thầy đố mày làm nên.
 **
    Học thày không tày học bạn.
 **
    Có tích mới dịch nên tuồng.
 **
    Văn hay chẳng lo dài dòng.
 **
    Văn mình, vợ người.
 **
    Ở hiền gặp lành.
 **
    Ở tinh gặp ma, ở quỷ gặp quái, gian tà gặp nhau.
 **
    Nọc người bằng mười nọc rắn.
 **
    Một đời làm hại, bại hoại ba đời.
 **
    Hùm giết người hùm ngủ,
 Người giết người thức đủ năm canh.
 **
    Phụ vợ, không gặp vợ.
 **
    Hiền quá hóa ngu.
 **
    Giết một con cò, cứu trăm con tép.
 **
    Đẹp nết hơn đẹp người.
 **
    Cái nết đánh chết cái đẹp.
 **
    Đói cho sạch, rách cho thơm.
 **
    Chết trong còn hơn sống đục.
 **
    Xấu hay làm tốt, dốt hay nói chữ.
 **
    Ai ưa dưa khú, bầu già.
 **
    Tốt đẹp phô ra, xấu xa đậy lại.
 **
    Bạc đầu chưa hết dại.
 **
    Khôn ba năm, dại một giờ.
 **
    Người khôn ăn nói nửa chừng
 Để cho người dại vừa mừng vừa lo.
 **
    Khôn làm văn tế, dại làm văn bia.
 **
    Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau.
 **
    Chẳng có dại nào giống dại nào.
 **
    Ngu si hưởng thái bình
 **
    Thằng dại làm hại thằng khôn.
 **
    Khôn cho người ta sợ,
    Dại cho người ta thương,
    Dở dở ương ương tổ cho người ta ghét.
 **
    Vụng chèo khéo chống.
 **
    Vụng múa chê đất lệch.
 **
    Hay thì khen, hèn thì chê.
 **
    Mười quan tiền công,
    Không bằng một đồng tiền thưởng.
 **
    Trâu chết để da, người chết để tiếng.
 **
    Tốt danh hơn lành áo.
 **
    Lắm người yêu hơn nhiều kẻ ghét.
 **
    Yêu trẻ, trẻ đến nhà; yêu già, già để phúc.
 **
    Yêu nhau chín bỏ làm mười
 Có mặt thì mắng, vắng mặt thì thương.
 **
    Yêu nhau lắm, cắn nhau đau.
 **
    Yêu nên tốt, ghét nên xấu.
 **
    Yêu ai yêu cả đường đi,
 Ghét nhau ghét cả tông chi họ hàng.
 **
    Ghét nhau đào đất đổ đi
 **
    Người có lúc vinh lúc nhục,
    Nước có lúc đục lúc trong.
 **
    Sướng lắm, khổ nhiều.
 **
    Thương người như thể thương thân
 **
    Lá lành đùm lá rách
    Ăn nhạt mới biết thương mèo.
 **
    Bỏ thì thương, vương thì tội.
 **
    Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
 **
    Uống nước nhớ nguồn.
 **
    Một đêm nằm một năm ở.
 **
    Đường mòn, ân nghĩa không mòn.
 **
    Chanh chua chớ phụ, ngọt bòng chớ ham.
 **
    Hoài thóc nuôi cò rừng
 **
    Được chim bẻ ná, được cá quên nơm.
 **
    Ăn cháo đái bát.
 **
    Chưa khỏi rên đã quên thầy.
 **
    Có xương sông, tình phụ lá lốt.
 **
    Có trăng, phụ đèn.
 **
    Một câu nhịn là chín câu lành.
 **
    Tránh voi chẳng xấu mặt.
 **
    Con gà tức nhau tiếng gáy.
 **
    Đánh nhau chia gạo, chào nhau ăn cơm.
 **
    Cả giận mất khôn.
 **
    Hơi đâu mà giận người dưng.
 **
    Một đời kiện, chín đời thù.
 **
    Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành.
 **
    Cây ngay chẳng sợ chết đứng
 **
    Có tật giật mình, có tình kinh trong bụng.
 **
    Thẳng mực tàu đau lòng gỗ.
 **
    Mất lòng trước, được lòng sau.
 **
    Mật ngọt chết ruồi,
    những nơi cay đắng là nơi thật thà.
 **
    Trâu đồng nào ăn cỏ đồng ấy.
 **
    Ăn cây nào rào cây ấy.
 **
    Thân trâu trâu lo, thân bò bò liệu.
 **
    Cha chung không ai khóc.
 **
    Cháy nhà hàng xóm, bình chân như vại.
 **
    Hoài tiền mua pháo, mượn người đốt.
 **
    Việc nhà thì nhác, việc chú bác thì siêng.
 **
    Có vay có trả, mới thỏa lòng nhau.
 **
    Cá mè một lứa.
 **
    Tắt đèn nhà ngói cũng như nhà tranh.
 **
    Làm quan ăn lộc vua, ở chùa ăn lộc phật.
 **
    Ngày dưng thì chẳng chắp gai,
    đến khi có cá mượn chài ai cho.
 **
    Người lười đất không lười.
 **
    Mồm miệng đỡ chân tay.
 **
    Giã gạo thì ốm, giã cốm thì khỏe.
 **
 **
 **
    Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm.
 **
    Đo bò làm chuồng.
 **
    Yếu chân chạy trước.
 **
    Làm khi lành, để dành khi đau
 **
    Mất bò mới lo làm chuồng.
 **
    Có mình thì giữ.
 **
    Buôn tàu bán b, không bằng ăn dè hà tiện.
 **
    Đãi cứt sáo lấy hạt đa,
    đãi cứt gà lấy hạt tấm.
 **
    Kiếm củi ba năm thiêu một giờ
 **
    Đời cha vo tròn, đời con bóp bẹp
 **
    Sông lở cát bồi
 **
    Được lòng ta, xót xa lòng người
 **
    Bói rẻ còn hơn ngồi không
 **
    Chẳng được con trắm con chép, 
    cũng được mớ tép mớ tôm
 **
    Thả con săn sắt, bắt con cá rô
 **
    Lọt sàng xuống nia
 **
    Lá rụng về cội
 **
    Cơm không ăn, gạo còn đó
 **
    Gạo đổ, hót chẳng đầy thưng
 **
    Mất cả chì lẫn chài
 **
    Được một bữa cơm người,
    mất mười bữa cơm nhà.

 **
    Đã khó, chó cắn thêm
 **
    Biết tội đâu mà tránh,
    biết phúc đâu mà tìm.
 **
    Buồn ngủ lại gặp chiếu manh
    hay ăn làm biếng gặp anh đứng đường.
 **
    Đi đêm lắm có ngày gặp ma
 **
    Bốn chín chưa qua, năm ba đã tới
 **
    Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa
 **
    Chạy trời không khỏi nắng
 **
    Thuốc chữa bệnh, chẳng chữa được mệnh
 **
    Khi nên, trời cũng chiều người
 **
    Năm ngón tay có ngón dài ngón ngắn
 **
    Ai uốn câu cho vừa miệng cá
 **
    Thánh cũng có khi nhầm
 **
    Bới bèo ra bọ
 **
    Đánh rắn phải đánh dập đầu
 **
    Đã tu thời tu cho trót.
 **
    Có chí thì nên.
 **
    Mưu cao chẳng bằng chí dày
 **
    Kiến tha lâu cũng đầy tổ
 **
    Có công mài sắt, có ngày nên kim
 **
    Năng nhặt chặt bị
 **
    Trăm bó đuốc cũng vớ được con ếch
 **
    Còn nước còn tát
 **
    Thắng không kiêu, bại không nản
 **
    Sóng cả chớ ngã tay chèo
 **
    Vua thua thằng liều
 **
    Con mẹ đẻ con con
    Còn gà trống gà mái thì còn gà giò 
 **
    Trời không đóng cửa ai
 **
    Ai giàu ba họ, ai khó ba đời
 **
 **
 **
    Cờ đến tay ai người ấy phất
 **
    Bút sa, gà chết
 **
    Xay lúa thì thôi ẵm em
 **
    Lắm sãi không ai đóng cửa chùa
 **
    Bụng làm da chịu
 **
    Có gan ăn cắp, có gan chịu đòn
 **
    Chó gầy hổ mặt người nuôi
 **
    Bắn súng không nên, phải đền đạn
 **
    Trăm dâu đổ đầu tằm 
 **
    Trọc đầu càng mát
 **
    Mèo nhỏ bắt chuột con
 **
    Rộng làm kép, hẹp làm đơn
 **
    Ốc chẳng mang nổi mình ốc
    ốc lại còn mang cọc cho rêu
 **
    Ai dám đánh đu với tinh 
 **
    Chó ghẻ có mỡ đằng đuôi
 **
    Chửa học bò đã lo học chạy
 **
    Chưa võ bọng cứt đã đòi bay bổng
 **
    Ếch ngồi đáy giếng, coi trời bằng vung
 **
    Chó cậy gần nhà, gà cậy gần chuồng
 **
    Thân lừa ưa nặng
 **
    Mạnh dùng sức, yếu dùng chước 
 **
 **
 **
    Có cháo hỏi chè
 **
    Đứng núi này trông núi nọ
 **
    Điếc hay ngóng, ngọng hay nói
 **
    Ăn mày đòi xôi gấc
 **
    Già còn chơi trống bỏi
 **
    Con có khóc mẹ mới cho bú
 **
    Ai biết ngứa đâu mà gãi
 **
    Ếch no khó nhử mồi
 **
    Chê của nào trời trao của ấy
 **
    Chê tôm lại phải ăn tôm,
    chê rau muống héo, lại ôm dưa già.
 **
    Ăn trứng thì đừng ăn con.
 **
    Được thể dễ nói khoác
 **
    Tế sớm khỏi ruồi
 **
    Gió chiều nào che chiều ấy
 **
    Châu chấu thấy đỏ lửa thì vào.
 **
    Theo đóm ăn tàn
 **
    Nhờ gió bẻ măng
 **
    Đục nước béo cò
 **
    Giậu đổ bìm leo
 **
    Chợ chưa họp, kẻ cắp đã đến
 **
    Vỏ quýt dày có móng tay nhọn
 **
    Kẻ cắp gặp bà già
 **
    Mềm nắn rắn buông
 **
    Lành làm gáo, vỡ làm môi
 **
    Hòn đất ném đi, hòn chì ném lại
 **
    Mâm cao đánh ngã bát đầy
 **
    Ở xứ mù anh chột làm vua
 **
    Gần chùa gọi bụt bằng anh
 **
    Cháy nhà ra mặt chuột
 **
    Đâm lao phải theo lao
 **
    Trót đa mang phải đeo bòng
 **
    Sai một li đi một dặm
 **
    Tham thì thâm, nhầm thì thiệt
 **
 **
 **
    Chết sông chết suối,
    không ai chết đuối đọi đèn
 **
    Có nước có cá
 **
    Thóc đâu bồ câu đấy
 **
    Nằm giữa không mất phần chân
 **
    Cơm vào miệng còn rơi
 **
    Một mất mười ngờ
 **
    Cóc có gan cóc, kiến có gan kiến.
 **
    Máu trâu cũng như máu bò
 **
    Lòng vả cũng như lòng sung
 **
    Ba thưng cũng vào một đấu
 **
    Suy bụng ta ra bụng người
 **
    Bói ra ma, quét nhà ra rác
 **
    Giang sơn đâu, anh hùng đấy
 **
    Cơm đâu no chó, thóc đâu no gà
 **
    Quá mù ra mưa.
 **
    Chín quá hóa nẫu
 **
    Trèo cao ngã đau
 **
    Thắm lắm phai nhiều
 **
 	Già néo đứt dây
 **
 	Chọn mặt gửi vàng
 **
 	Đi với phật mặc áo cà sa
 	đi với ma mặc áo giấy
 **
 	To đầu khó chui
 **
 	Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài
 **
 	Rau nào sâu nấy
 **
 	Gần lửa rát mặt
 **
 	Cháy thành vạ lây
 **
 	Gần nhà giàu đau răng ăn cốm
 	gần kẻ trộm ốm lưng chịu đòn
 **
 	Lụt thì lụt cả làng
 **
 	Được mùa thầy chùa no bụng
 **
 	Trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết
 **
 	Rút dây động rừng
 **
 	Môi hở răng lạnh
 **
 	Đánh chó ngó chủ nhà
 **
 	Yêu con chị vị con em
 **
 	Cách sông nên phải lụy đò
 **
 	Há miệng mắc quai
 **
 	Muốn tròn thì phải có khuôn,
 	muốn vuông phải có thước
 **
 	Đầu xuôi đuôi lọt
 **
 	Vạn sự khởi đầu nan
 **
 	Cũ người mới ta
 **
 	Trước lạ sau quen
 **
 	Đánh bạc quen tay
 	ngủ ngày quen mắt
 **
 	Ăn vặt quen mồm
 **
 	Ngựa quen đường cũ
 **
 	Người làm sao, chiêm bao làm vậy
 **
 	Dốt đặc còn hơn hay chữ lỏng
 **
 	Tích tiểu thành đại
 **
 	Góp gió thành bão, góp cây nên rừng
 **
 	Ba người đánh một, không chột cũng què
 **
 	Vét nồi ba mươi cũng đầy niêu nốt
 **
 	Xấu đều hơn tốt lõi
 **
 	Xanh không thủng cá đi đằng nào
 **
 	Có bột mới gột nên hồ
 **
 	Ôm rơm nặng bụng
 **
 	Chơi dao sắc có ngày đứt tay

 # Ca dao

 ## Ca dao thời kỳ phong kiến

 ### Lao động và các ngề nghiệp

 **
 	Lạy trời mưa xuống
 	Lấy nước tôi uống
 	Lấy ruộng tôi cày
 	Lấy đầy bát cơm
 	Lấy rơm đun bếp
 	Lạy ông nắng lên
 	Cho trẻ nó chơi
 	Cho già bắt rận
 	Cho tôi đi cày.
 **
 	- Chặt củi -
 	Tay cầm con dao
 	Làm sao cho sắc
 	Để mà dễ cắt
 	Để mà dễ chặt
 	Chặt lấy củi cành
 	Trèo lên rừng xanh
 	Chạy quanh sườn núi
 	Một mình thui thủi
 	Chặt cây chặt củi
 	Tìm chốn ta ngồi
 	Ta ngồi gió mát thảnh thơi ...
 	Kìa một đàn chim
 	Ở đâu bay đến ?
 	Ở đâu bay lại ?
 	Con đang cắn trái
 	Con đang tha mồi
 	Qua lối nọ nó ăn ...
 	Cái con hưu kia
 	Mày đang ăn lộc
 	Lộc vả, lộc sung
 	Mày trông thấy tớ
 	Tớ không đuổi mày
 	Mày qua lối nọ làm chi ?
 **
 	Tháng chạp là tháng trồng khoai
 Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà
 	Tháng ba thì đậu đã già
 Ta đi ta hái về nhà phơi khô
 	Tháng tư đi tậu trâu bò
 Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm
 	Sớm ngày đem lúa ra ngâm
 Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra
 	Gánh đi ta ném ruộng ta
 Đến khi nên mạ thì ta nhổ về
 	Sắp tiền mượn kẻ cày thuê
 Cấy xong rồi mới về nhà nghỉ ngơi
 	Cỏ lúa đã dọn sạch rồi
 Nước ruộng vơi mười còn độ một hai
 	Ruộng thấp đóng một gầu dai
 Ruộng cao thì phải đóng hai gầu sòng
 	Chờ cho lúa có đòng đòng
 Bây giờ ta sẽ trả công cho người
 	Bao giờ cho đến tháng mười
 Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta
 	Gặt hái ta đem về nhà
 Phơi khô quạt sạch ấy là xong công
 **
 	Một năm chia mười hai kì
 Thiếp ngồi thiếp tính khó gì chẳng ra
 	Tháng giêng ân tết ở nhà
 Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tắm
 	Tháng ba đi bán vải thâm
 Tháng tư đi gặt tháng năm trở về
 	Tháng sáu em đi buôn bè
 Tháng bảy tháng tám trở về đong ngô
 	Chín, mười cắt rạ đồng mùa
 Một chạp vớ được anh đồ dài lưng
 	Anh ăn, rồi anh lại nằm
 Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền
 	Chẳng thà lấy chú lực điền
 Gạo bồ thóc đống còn phiền nỗi chi ?
 **
 	Khéo thay công việc nhà quê
 Quanh năm khó nhọc dám hề khoan thai
 	Tháng chạp thời mắc trồng khoai
 Tháng riêng trồng đậu, tháng hai trồng cà
 	Tháng ba cày vỡ ruộng ra
 Tháng tư bắc mạ thuận hòa mọi nơi
 	Tháng năm gặt hái vừa rồi
 Bước sang tháng sáu nước trôi đầy đồng
 	Nhà kia, vợ vợ chồng chồng
 Đi làm ngoài đồng sá kể cơm trưa

 **

 	Gỗ kiền anh để đóng cày
 Gỗ lim gỗ sến anh nay đóng bừa
 	Răng bừa tám cái còn thừa
 Lưỡi cày tám tấc đã vừa luống to
 	Muốn cho lúa tốt bông to
 Cày sâu bừa kĩ, phân gio cho nhiều
 **
 	Rủ nhau đi cấy đi cày
 Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu
 	Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
 Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa
 **
 	Cày đồng đang buổi ban trưa
 Mồ hôi thánh thớt như mưa ruộng cày
 	Ai ơi bưng bát cơm đầy
 Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
 **
 	Rạng ngày vác cày ra đồng
 Tay cầm mồi lửa, tay dòng thừng trâu
 	Ruộng đầm nước cả bùn sâu
 Suốt ngày cùng với con trâu cày bừa
 	Việc làm chẳng quản nắng mưa
 Cơm ăn đắp đổi muối dưa qua ngày
 	Ai ơi bưng bát cơm đầy
 Biết công kẻ cấy, người cày mấy nao !
 **
 	Văn chương phủ lục chẳng hay
 Trở về làng cũ học cày cho xong
 	Sớm ngày vác cuốc thăm đồng
 Hết nước thì lấy gầu sòng tát lên
 	Hết mạ ta quẩy mạ thêm
 Hết lúa ta lại mang tiền đi đong
 	Nữa mai lúa chín đầy đồng
 Gặt về, đập, sẩy, bõ công cấy cày
 **
 	Ơn trời mưa nắng phải thì
 Nơi thì bừa cạn, nơi thì cày sâu
 	Công lênh chẳng quản bao lâu
 Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng
 	Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang
 Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
 **
 	Mặt trời tang tảng rạng đông
 Chàng ơi, trở dậy ra đồng kẻo trưa
 	Phận hèn bao quản nắng mưa
 Cày sâu bừa kĩ được mùa có phen
 **
 	Nhờ trời mưa gió thuận hòa
 Nào cày nào cấy, trẻ già đua nhau
 	Chim, gà, cá, nhệnh, cảnh, cau
 Mùa nào thức nấy giữ màu cảnh quê
 **
 	Anh đi anh nhớ  quê nhà
 Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
 	Nhớ ai dãi nắng dầm sương
 Nhớ ai tát nước bên đường hôm mai.
 	
diff --git a/Sách ca dao tục ngữ Việt Nam.html b/Sách ca dao tục ngữ Việt Nam.html
 https://photos.app.goo.gl/tC4CMYaxjp3xs3kG8
	Chớ nghe lời phỉnh tiếng phờ
	Thò tay vào lờ, mắc kẹt cái hom
	**
	Măng chua nấu cá ngạch nguồn
	Sự đời đắp đổi, khi buồn khi vui.
	**
	Yêu nhau xé lụa may quần
	Ghét nhau kể nợ kể nần nhau ra
	**
	Ai ơi chớ vội cười nhau
	Cây nào mà chẳng có sâu chạm cành
	**
	Khi giàu chẳng có đỡ ai
	Đến khi hoạn nạn chẳng ai đỡ mình
	**
	Ở sao cho vừa lòng người
	Ở rộng người cười, ở hẹp người chê.
	**
	Chim khôn chưa bắt đã bay,
	Người khôn ít nói, ít hay trả lời
	**
	Thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng.
	**
	Một lời nói dối, sám hối bảy ngày.
	**
	Nói ngọt lọt đến xương
	**
	Miếng ngon nhớ lâu, lời đau nhớ đời
	**
	Lưỡi sắc hơn gươm
	**
	Lưỡi không xương, nhiều đường lắt léo.
	**
	Sẩy chân còn hơn sẩy miệng.
	**
	Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa.
	**
	Một người thì kín, hai người thì hở.
	**
	Nói thì dễ, làm thì khó.
	**
	Tre non dễ uốn
	**
	Bé chẳng vin, cả gãy cành.
	**
	Yêu cho vọt, ghét cho chơi
	**
	Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn.
	**
	Học ăn học nói, học gói học mở
	**
	Dốt đến đâu, học lâu cũng biết.
	**
	Người vụng đan thúng giữa đường.
	**
	Không thầy đố mày làm nên.
	**
	Học thày không tày học bạn.
	**
	Có tích mới dịch nên tuồng.
	**
	Văn hay chẳng lo dài dòng.
	**
	Văn mình, vợ người.
	**
	Ở hiền gặp lành.
	**
	Ở tinh gặp ma, ở quỷ gặp quái, gian tà gặp nhau.
	**
	Nọc người bằng mười nọc rắn.
	**
	Một đời làm hại, bại hoại ba đời.
	**
	Hùm giết người hùm ngủ,
	Người giết người thức đủ năm canh.
	**
	Phụ vợ, không gặp vợ.
	**
	Hiền quá hóa ngu.
	**
	Giết một con cò, cứu trăm con tép.
	**
	Đẹp nết hơn đẹp người.
	**
	Cái nết đánh chết cái đẹp.
	**
	Đói cho sạch, rách cho thơm.
	**
	Chết trong còn hơn sống đục.
	**
	Xấu hay làm tốt, dốt hay nói chữ.
	**
	Ai ưa dưa khú, bầu già.
	**
	Tốt đẹp phô ra, xấu xa đậy lại.
	**
	Bạc đầu chưa hết dại.
	**
	Khôn ba năm, dại một giờ.
	**
	Người khôn ăn nói nửa chừng
	Để cho người dại vừa mừng vừa lo.
	**
	Khôn làm văn tế, dại làm văn bia.
	**
	Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau.
	**
	Chẳng có dại nào giống dại nào.
	**
	Ngu si hưởng thái bình
	**
	Thằng dại làm hại thằng khôn.
	**
	Khôn cho người ta sợ,
	Dại cho người ta thương,
	Dở dở ương ương tổ cho người ta ghét.
	**
	Vụng chèo khéo chống.
	**
	Vụng múa chê đất lệch.
	**
	Hay thì khen, hèn thì chê.
	**
	Mười quan tiền công,
	Không bằng một đồng tiền thưởng.
	**
	Trâu chết để da, người chết để tiếng.
	**
	Tốt danh hơn lành áo.
	**
	Lắm người yêu hơn nhiều kẻ ghét.
	**
	Yêu trẻ, trẻ đến nhà; yêu già, già để phúc.
	**
	Yêu nhau chín bỏ làm mười
	Có mặt thì mắng, vắng mặt thì thương.
	**
	Yêu nhau lắm, cắn nhau đau.
	**
	Yêu nên tốt, ghét nên xấu.
	**
	Yêu ai yêu cả đường đi,
	Ghét nhau ghét cả tông chi họ hàng.
	**
	Ghét nhau đào đất đổ đi
	**
	Người có lúc vinh lúc nhục,
	Nước có lúc đục lúc trong.
	**
	Sướng lắm, khổ nhiều.
	**
	Thương người như thể thương thân
	**
	Lá lành đùm lá rách
	Ăn nhạt mới biết thương mèo.
	**
	Bỏ thì thương, vương thì tội.
	**
	Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
	**
	Uống nước nhớ nguồn.
	**
	Một đêm nằm một năm ở.
	**
	Đường mòn, ân nghĩa không mòn.
	**
	Chanh chua chớ phụ, ngọt bòng chớ ham.
	**
	Hoài thóc nuôi cò rừng
	**
	Được chim bẻ ná, được cá quên nơm.
	**
	Ăn cháo đái bát.
	**
	Chưa khỏi rên đã quên thầy.
	**
	Có xương sông, tình phụ lá lốt.
	**
	Có trăng, phụ đèn.
	**
	Một câu nhịn là chín câu lành.
	**
	Tránh voi chẳng xấu mặt.
	**
	Con gà tức nhau tiếng gáy.
	**
	Đánh nhau chia gạo, chào nhau ăn cơm.
	**
	Cả giận mất khôn.
	**
	Hơi đâu mà giận người dưng.
	**
	Một đời kiện, chín đời thù.
	**
	Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành.
	**
	Cây ngay chẳng sợ chết đứng
	**
	Có tật giật mình, có tình kinh trong bụng.
	**
	Thẳng mực tàu đau lòng gỗ.
	**
	Mất lòng trước, được lòng sau.
	**
	Mật ngọt chết ruồi,
	những nơi cay đắng là nơi thật thà.
	**
	Trâu đồng nào ăn cỏ đồng ấy.
	**
	Ăn cây nào rào cây ấy.
	**
	Thân trâu trâu lo, thân bò bò liệu.
	**
	Cha chung không ai khóc.
	**
	Cháy nhà hàng xóm, bình chân như vại.
	**
	Hoài tiền mua pháo, mượn người đốt.
	**
	Việc nhà thì nhác, việc chú bác thì siêng.
	**
	Có vay có trả, mới thỏa lòng nhau.
	**
	Cá mè một lứa.
	**
	Tắt đèn nhà ngói cũng như nhà tranh.
	**
	Làm quan ăn lộc vua, ở chùa ăn lộc phật.
	**
	Ngày dưng thì chẳng chắp gai,
	đến khi có cá mượn chài ai cho.
	**
	Người lười đất không lười.
	**
	Mồm miệng đỡ chân tay.
	**
	Giã gạo thì ốm, giã cốm thì khỏe.
	**
	**
	**
	Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm.
	**
	Đo bò làm chuồng.
	**
	Yếu chân chạy trước.
	**
	Làm khi lành, để dành khi đau
	**
	Mất bò mới lo làm chuồng.
	**
	Có mình thì giữ.
	**
	Buôn tàu bán b, không bằng ăn dè hà tiện.
	**
	Đãi cứt sáo lấy hạt đa,
	đãi cứt gà lấy hạt tấm.
	**
	Kiếm củi ba năm thiêu một giờ
	**
	Đời cha vo tròn, đời con bóp bẹp
	**
	Sông lở cát bồi
	**
	Được lòng ta, xót xa lòng người
	**
	Bói rẻ còn hơn ngồi không
	**
	Chẳng được con trắm con chép,
	cũng được mớ tép mớ tôm
	**
	Thả con săn sắt, bắt con cá rô
	**
	Lọt sàng xuống nia
	**
	Lá rụng về cội
	**
	Cơm không ăn, gạo còn đó
	**
	Gạo đổ, hót chẳng đầy thưng
	**
	Mất cả chì lẫn chài
	**
	Được một bữa cơm người,
	mất mười bữa cơm nhà.

	**
	Đã khó, chó cắn thêm
	**
	Biết tội đâu mà tránh,
	biết phúc đâu mà tìm.
	**
	Buồn ngủ lại gặp chiếu manh
	hay ăn làm biếng gặp anh đứng đường.
	**
	Đi đêm lắm có ngày gặp ma
	**
	Bốn chín chưa qua, năm ba đã tới
	**
	Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa
	**
	Chạy trời không khỏi nắng
	**
	Thuốc chữa bệnh, chẳng chữa được mệnh
	**
	Khi nên, trời cũng chiều người
	**
	Năm ngón tay có ngón dài ngón ngắn
	**
	Ai uốn câu cho vừa miệng cá
	**
	Thánh cũng có khi nhầm
	**
	Bới bèo ra bọ
	**
	Đánh rắn phải đánh dập đầu
	**
	Đã tu thời tu cho trót.
	**
	Có chí thì nên.
	**
	Mưu cao chẳng bằng chí dày
	**
	Kiến tha lâu cũng đầy tổ
	**
	Có công mài sắt, có ngày nên kim
	**
	Năng nhặt chặt bị
	**
	Trăm bó đuốc cũng vớ được con ếch
	**
	Còn nước còn tát
	**
	Thắng không kiêu, bại không nản
	**
	Sóng cả chớ ngã tay chèo
	**
	Vua thua thằng liều
	**
	Con mẹ đẻ con con
	Còn gà trống gà mái thì còn gà giò
	**
	Trời không đóng cửa ai
	**
	Ai giàu ba họ, ai khó ba đời
	**
	**
	**
	Cờ đến tay ai người ấy phất
	**
	Bút sa, gà chết
	**
	Xay lúa thì thôi ẵm em
	**
	Lắm sãi không ai đóng cửa chùa
	**
	Bụng làm da chịu
	**
	Có gan ăn cắp, có gan chịu đòn
	**
	Chó gầy hổ mặt người nuôi
	**
	Bắn súng không nên, phải đền đạn
	**
	Trăm dâu đổ đầu tằm
	**
	Trọc đầu càng mát
	**
	Mèo nhỏ bắt chuột con
	**
	Rộng làm kép, hẹp làm đơn
	**
	Ốc chẳng mang nổi mình ốc
	ốc lại còn mang cọc cho rêu
	**
	Ai dám đánh đu với tinh
	**
	Chó ghẻ có mỡ đằng đuôi
	**
	Chửa học bò đã lo học chạy
	**
	Chưa võ bọng cứt đã đòi bay bổng
	**
	Ếch ngồi đáy giếng, coi trời bằng vung
	**
	Chó cậy gần nhà, gà cậy gần chuồng
	**
	Thân lừa ưa nặng
	**
	Mạnh dùng sức, yếu dùng chước
	**
	**
	**
	Có cháo hỏi chè
	**
	Đứng núi này trông núi nọ
	**
	Điếc hay ngóng, ngọng hay nói
	**
	Ăn mày đòi xôi gấc
	**
	Già còn chơi trống bỏi
	**
	Con có khóc mẹ mới cho bú
	**
	Ai biết ngứa đâu mà gãi
	**
	Ếch no khó nhử mồi
	**
	Chê của nào trời trao của ấy
	**
	Chê tôm lại phải ăn tôm,
	chê rau muống héo, lại ôm dưa già.
	**
	Ăn trứng thì đừng ăn con.
	**
	Được thể dễ nói khoác
	**
	Tế sớm khỏi ruồi
	**
	Gió chiều nào che chiều ấy
	**
	Châu chấu thấy đỏ lửa thì vào.
	**
	Theo đóm ăn tàn
	**
	Nhờ gió bẻ măng
	**
	Đục nước béo cò
	**
	Giậu đổ bìm leo
	**
	Chợ chưa họp, kẻ cắp đã đến
	**
	Vỏ quýt dày có móng tay nhọn
	**
	Kẻ cắp gặp bà già
	**
	Mềm nắn rắn buông
	**
	Lành làm gáo, vỡ làm môi
	**
	Hòn đất ném đi, hòn chì ném lại
	**
	Mâm cao đánh ngã bát đầy
	**
	Ở xứ mù anh chột làm vua
	**
	Gần chùa gọi bụt bằng anh
	**
	Cháy nhà ra mặt chuột
	**
	Đâm lao phải theo lao
	**
	Trót đa mang phải đeo bòng
	**
	Sai một li đi một dặm
	**
	Tham thì thâm, nhầm thì thiệt
	**
	**
	**
	Chết sông chết suối,
	không ai chết đuối đọi đèn
	**
	Có nước có cá
	**
	Thóc đâu bồ câu đấy
	**
	Nằm giữa không mất phần chân
	**
	Cơm vào miệng còn rơi
	**
	Một mất mười ngờ
	**
	Cóc có gan cóc, kiến có gan kiến.
	**
	Máu trâu cũng như máu bò
	**
	Lòng vả cũng như lòng sung
	**
	Ba thưng cũng vào một đấu
	**
	Suy bụng ta ra bụng người
	**
	Bói ra ma, quét nhà ra rác
	**
	Giang sơn đâu, anh hùng đấy
	**
	Cơm đâu no chó, thóc đâu no gà
	**
	Quá mù ra mưa.
	**
	Chín quá hóa nẫu
	**
	Trèo cao ngã đau
	**
	Thắm lắm phai nhiều
	**
	Già néo đứt dây
	**
	Chọn mặt gửi vàng
	**
	Đi với phật mặc áo cà sa
	đi với ma mặc áo giấy
	**
	To đầu khó chui
	**
	Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài
	**
	Rau nào sâu nấy
	**
	Gần lửa rát mặt
	**
	Cháy thành vạ lây
	**
	Gần nhà giàu đau răng ăn cốm
	gần kẻ trộm ốm lưng chịu đòn
	**
	Lụt thì lụt cả làng
	**
	Được mùa thầy chùa no bụng
	**
	Trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết
	**
	Rút dây động rừng
	**
	Môi hở răng lạnh
	**
	Đánh chó ngó chủ nhà
	**
	Yêu con chị vị con em
	**
	Cách sông nên phải lụy đò
	**
	Há miệng mắc quai
	**
	Muốn tròn thì phải có khuôn,
	muốn vuông phải có thước
	**
	Đầu xuôi đuôi lọt
	**
	Vạn sự khởi đầu nan
	**
	Cũ người mới ta
	**
	Trước lạ sau quen
	**
	Đánh bạc quen tay
	ngủ ngày quen mắt
	**
	Ăn vặt quen mồm
	**
	Ngựa quen đường cũ
	**
	Người làm sao, chiêm bao làm vậy
	**
	Dốt đặc còn hơn hay chữ lỏng
	**
	Tích tiểu thành đại
	**
	Góp gió thành bão, góp cây nên rừng
	**
	Ba người đánh một, không chột cũng què
	**
	Vét nồi ba mươi cũng đầy niêu nốt
	**
	Xấu đều hơn tốt lõi
	**
	Xanh không thủng cá đi đằng nào
	**
	Có bột mới gột nên hồ
	**
	Ôm rơm nặng bụng
	**
	Chơi dao sắc có ngày đứt tay

	# Ca dao

	## Ca dao thời kỳ phong kiến

	### Lao động và các ngề nghiệp

	**
	Lạy trời mưa xuống
	Lấy nước tôi uống
	Lấy ruộng tôi cày
	Lấy đầy bát cơm
	Lấy rơm đun bếp
	Lạy ông nắng lên
	Cho trẻ nó chơi
	Cho già bắt rận
	Cho tôi đi cày.
	**
	- Chặt củi -
	Tay cầm con dao
	Làm sao cho sắc
	Để mà dễ cắt
	Để mà dễ chặt
	Chặt lấy củi cành
	Trèo lên rừng xanh
	Chạy quanh sườn núi
	Một mình thui thủi
	Chặt cây chặt củi
	Tìm chốn ta ngồi
	Ta ngồi gió mát thảnh thơi ...
	Kìa một đàn chim
	Ở đâu bay đến ?
	Ở đâu bay lại ?
	Con đang cắn trái
	Con đang tha mồi
	Qua lối nọ nó ăn ...
	Cái con hưu kia
	Mày đang ăn lộc
	Lộc vả, lộc sung
	Mày trông thấy tớ
	Tớ không đuổi mày
	Mày qua lối nọ làm chi ?
	**
	Tháng chạp là tháng trồng khoai
	Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà
	Tháng ba thì đậu đã già
	Ta đi ta hái về nhà phơi khô
	Tháng tư đi tậu trâu bò
	Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm
	Sớm ngày đem lúa ra ngâm
	Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra
	Gánh đi ta ném ruộng ta
	Đến khi nên mạ thì ta nhổ về
	Sắp tiền mượn kẻ cày thuê
	Cấy xong rồi mới về nhà nghỉ ngơi
	Cỏ lúa đã dọn sạch rồi
	Nước ruộng vơi mười còn độ một hai
	Ruộng thấp đóng một gầu dai
	Ruộng cao thì phải đóng hai gầu sòng
	Chờ cho lúa có đòng đòng
	Bây giờ ta sẽ trả công cho người
	Bao giờ cho đến tháng mười
	Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta
	Gặt hái ta đem về nhà
	Phơi khô quạt sạch ấy là xong công
	**
	Một năm chia mười hai kì
	Thiếp ngồi thiếp tính khó gì chẳng ra
	Tháng giêng ân tết ở nhà
	Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tắm
	Tháng ba đi bán vải thâm
	Tháng tư đi gặt tháng năm trở về
	Tháng sáu em đi buôn bè
	Tháng bảy tháng tám trở về đong ngô
	Chín, mười cắt rạ đồng mùa
	Một chạp vớ được anh đồ dài lưng
	Anh ăn, rồi anh lại nằm
	Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền
	Chẳng thà lấy chú lực điền
	Gạo bồ thóc đống còn phiền nỗi chi ?
	**
	Khéo thay công việc nhà quê
	Quanh năm khó nhọc dám hề khoan thai
	Tháng chạp thời mắc trồng khoai
	Tháng riêng trồng đậu, tháng hai trồng cà
	Tháng ba cày vỡ ruộng ra
	Tháng tư bắc mạ thuận hòa mọi nơi
	Tháng năm gặt hái vừa rồi
	Bước sang tháng sáu nước trôi đầy đồng
	Nhà kia, vợ vợ chồng chồng
	Đi làm ngoài đồng sá kể cơm trưa

	**

	Gỗ kiền anh để đóng cày
	Gỗ lim gỗ sến anh nay đóng bừa
	Răng bừa tám cái còn thừa
	Lưỡi cày tám tấc đã vừa luống to
	Muốn cho lúa tốt bông to
	Cày sâu bừa kĩ, phân gio cho nhiều
	**
	Rủ nhau đi cấy đi cày
	Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu
	Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
	Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa
	**
	Cày đồng đang buổi ban trưa
	Mồ hôi thánh thớt như mưa ruộng cày
	Ai ơi bưng bát cơm đầy
	Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
	**
	Rạng ngày vác cày ra đồng
	Tay cầm mồi lửa, tay dòng thừng trâu
	Ruộng đầm nước cả bùn sâu
	Suốt ngày cùng với con trâu cày bừa
	Việc làm chẳng quản nắng mưa
	Cơm ăn đắp đổi muối dưa qua ngày
	Ai ơi bưng bát cơm đầy
	Biết công kẻ cấy, người cày mấy nao !
	**
	Văn chương phủ lục chẳng hay
	Trở về làng cũ học cày cho xong
	Sớm ngày vác cuốc thăm đồng
	Hết nước thì lấy gầu sòng tát lên
	Hết mạ ta quẩy mạ thêm
	Hết lúa ta lại mang tiền đi đong
	Nữa mai lúa chín đầy đồng
	Gặt về, đập, sẩy, bõ công cấy cày
	**
	Ơn trời mưa nắng phải thì
	Nơi thì bừa cạn, nơi thì cày sâu
	Công lênh chẳng quản bao lâu
	Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng
	Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang
	Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
	**
	Mặt trời tang tảng rạng đông
	Chàng ơi, trở dậy ra đồng kẻo trưa
	Phận hèn bao quản nắng mưa
	Cày sâu bừa kĩ được mùa có phen
	**
	Nhờ trời mưa gió thuận hòa
	Nào cày nào cấy, trẻ già đua nhau
	Chim, gà, cá, nhệnh, cảnh, cau
	Mùa nào thức nấy giữ màu cảnh quê
	**
	Anh đi anh nhớ quê nhà
	Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
	Nhớ ai dãi nắng dầm sương
	Nhớ ai tát nước bên đường hôm mai.